Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2016

Αναζητώντας τον μεγάλο έρωτα στην πολλαπλή εκδοχή του*- 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (3-13 Νοεμβρίου 2016)

Φέτος που το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πέρασε από τα «χέρια» του Δημήτρη Εϊπίδη στα «χέρια» της Ελίζ Ζαλαντό και καλλιτεχνικό διευθυντή τον Ορέστη Ανδρεαδάκη, υπήρχε η αγωνία πώς θα είναι. Λίγες ώρες μετά την λήξη του αλλά ακόμα συνεπαρμένη από τις εικόνες του, το φετινό φεστιβάλ αν και λίγο διαφορετικό ως προς την επιλογή ταινιών αλλά και με πολύ περισσότερο κόσμο -γράφτηκε ότι οι θεατές αυξήθηκαν κατά 10%, τελικά παρέμεινε στην θέση της καρδιάς μου. Με καλές ταινίες και με άκρως ενδιαφέροντες κινηματογραφικούς χαρακτήρες, το ταξίδι ήταν απολαυστικό! Οι παρακάτω ταινίες θεωρώ ότι αξίζουν μία θέαση και μία κουβέντα παραπάνω! 


Σημαδεμένες Καρδιές- Scarred Hearts, 141' 
Ρουμανία, Γερμανία 2016
Σενάριο- Σκηνοθεσία: Radu Jude 

O Max Blecher (1909-1938), Ρουμάνος συγγραφέας έγραψε ότι: "Οι συνηθισμένες λέξεις χάνουν την εγκυρότητά τους σε ορισμένα βάθη της ψυχής".Γράφοντας το παρόν κείμενο θα προσπαθήσω να μην χρησιμοποιήσω "συνηθισμένες" λέξεις για μια ασυνήθιστη προσωπικότητα και ταινία. Ο Blecher διαγνώστηκε πολύ νέος  με φυματίωση και έμεινε 10 χρόνια στο κρεβάτι του σε πολλά σανατόρια εντός και εκτός Ρουμανίας. Ήταν 28 ετών όταν απεβίωσε αλλά πρόλαβε να γράψει διηγήματα, μυθιστορήματα και να κάνει μεταφράσεις. Η ταινία παρακολουθεί τα 10 χρόνια ακινησίας του με εκπληκτικά ακίνητα κάδρα σαν ζωγραφικούς πίνακες και με εμβόλιμες φράσεις του Blecher από τα προσωπικά του ημερολόγια. Ο Blecher κατάφερε να ζήσει, να ερωτευτεί και να μην χάσει το χιούμορ του παρά τους αφόρητους πόνους που υπέστη όλα τα χρόνια της αρρώστιας του.
Η ταινία έλαβε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο 69ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο. 


Οι ονειρεμένοι - The dreamed ones,  89'
Aυστρία 2016
Σενάριο- Σκηνοθεσία: Ruth Beckermann

Μία ταινία για μία ερωτική σχέση. Και για έναν χωρισμό. Και την επανασύνδεση. Και για την σχέση ζωής ανάμεσα σε δύο ποιητές. Και τέλος, για την εν δυνάμει σχέση ανάμεσα στους ηθοποιούς που ηχογραφούν στην ταινία την αλληλογραφία των Paul Celan (1920-1970) και Ingeborg Bachmann (1926-1973). 
Σε κλειστούς χώρους, με λίγες ανάσες εξωτερικού χώρου για ένα τσιγάρο, το παρελθόν συνδιαλέγεται με το παρόν και το προσωπικό με το ιστορικό  σε γράμματα και τηλεγραφήματα που αντάλλασσαν οι δύο ποιητές από την στιγμή που γνωρίστηκαν και την σύντομη σχέση τους μέχρι τον θάνατό τους.
Η εξαιρετική σκηνή όπου οι ηθοποιοί κάνουν διάλειμμα στο καφέ ενός σούπερ μάρκετ, ενώ ανοιγοκλείνει η αυτόματη πόρτα του μαγαζιού κι ενώ ακούγονται οι φωνές τους ως ηχητικό background που διαβάζουν κάποια γράμματα τα οποία μιλάνε για ένα ταξίδι με τρένο και μια συνάντηση των ποιητών από αυτές που έγιναν ή από αυτές που δεν έγιναν,μιλάει από μόνη της για την δυναμική η μη δυναμική των σχέσεων, για την ελπίδα και την ματαίωση για την αέναη αναζήτηση του "άλλου". 
Οι Ονειρεμένοι τελικά είναι ένα φιλμ που δίνει έναυσμα για την περαιτέρω αναζήτησή του έργου των δύο σημαντικών γερμανόφωνων ποιητών του 20ου αιώνα αλλά και για μία εσωτερική αναζήτηση που ούτως ή άλλως δεν τελειώνει ποτέ, όπως και οι σχέσεις με τους ανθρώπους. 


Ραούφ - Rauf , 94' 
Tουρκία 2016
Σκηνοθεσία - Σενάριο:  Baris Kaya, Soner Kaner

Στα χνάρια του Iρανού Bahman Ghobadi, οι δύο Τούρκοι δημιουργοί συνέθεσαν ένα οπτικό ποίημα κινηματογραφημένο στα βουνά της Ανατολικής Τουρκίας. Πρωταγωνιστής ο 9χρονος Ραούφ και οι φίλοι του που προσπαθούν να τον βοηθήσουν να κερδίσει τον έρωτά του για την κατά πολύ μεγαλύτερή του κόρη του αφεντικού του. Απολαυστικοί διάλογοι μεταξύ των πιτσιρικιών, η σιωπή στο βουβό πρόσωπο της γιαγιάς του Ραούφ, χιονισμένα τοπία και πονεμένα πρόσωπα, γέλιο, συγκίνηση, φτώχεια, αθωότητα, όνειρο και πραγματικότητα, η αναζήτηση ενός χρώματος που δεν έχει δει ποτέ του ο Ραούφ και μια τελική σκηνή ανατριχιαστικά όμορφη σε μία ταινία που δύσκολα ξεχνάει όποιος την δει. 


Η πιο ευτυχισμένη μέρα του Όλλι Μάκι- Τhe Happiest Day In The Life of Olli Maki, 92'
Φινλανδία 2016
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Juho Kuosmanen

Με δύναμη από την Φινλανδία αυτή η ασπρόμαυρα κινηματογραφημένη αληθινή ιστορία αφηγείται τι συνέβη σε έναν ερασιτέχνη μποξέρ "τον φούρναρη από την Κόκκολα" Όλλι Μάκι όταν ερωτεύεται λίγες εβδομάδες πριν αγωνιστεί με τον μεγαλύτερο αμερικανό μποξέρ Ντέιβι Μουρ. Δεν συγκεντρώνεται στον στόχο του, παρά μόνο στα μάτια και το χαμόγελο της αγαπημένης του και αντί να κάνει κοιλιακούς, πετάει χαρταετό κυριολεκτικά και μεταφορικά σε μια σκηνή γεμάτη από την αθωότητα των παιδικών χρόνων. Mια ιστορία για έναν άνθρωπο που ήξερε πραγματικά τι ήθελε πέρα από την δημοσιότητα και τους φωτογράφους. Μια γλυκιά και μελαγχολική ιστορία με τις κατάλληλες δόσεις χιούμορ, ειρωνείας και έρωτα από την οποία βγαίνεις μ'ένα πλατύ χαμόγελο. Είναι λίγο αυτό; 


Το αίμα των Σάμι- Sami Blood, 110' 
Σουηδία 2016
Σκηνοθεσία: Amanda Kernell 

Πώς είναι να μην θέλεις να είσαι εκεί που ανήκουν οι πρόγονοι σου και η οικογένειά σου; Πώς βρίσκεις την δύναμη να φύγεις, πώς τα καταφέρνεις και με ποιο τίμημα; Πώς είναι να θέλεις να είσαι κάτι άλλο από αυτό που γεννήθηκες ή να σε κάνουν οι άλλοι να το πιστέψεις; Η εξαιρετικά καλογυρισμένη ταινία της Kernell μας βάζει "στα παπούτσια" της Έλε-Μάρα, μιας έφηβης από την φυλή των Σάμι (Λάπωνες της Σουηδιάς). Μας βάζει να την ακολουθήσουμε καθώς ταξιδεύει λαθραία από την φύση των Σάμι στην πόλη της Ουψάλα. Παρακολουθούμε την ιστορία της με κομμένη την ανάσα. Η εξιλέωση έρχεται στο τέλος. Η ταινία κέρδισε δικαίως το βραβείο" Ανθρώπινες Αξίες" του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων.


Glory, 97' 
Boυλγαρία, Ελλάδα 2016
Σενάριο: Kristina Grozeva, Σκηνοθεσία: Petar Valchanov

Ένας σιδηροδρομικός υπάλληλος βρίσκει χρήματα στις ράγες του τρένου και τα παραδίδει στην αστυνομία. Η βουλγαρική κυβέρνηση του δίνει ως δώρο για την πράξη του ένα ρολόι χαλασμένο, ενώ η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του υπουργού μεταφορών, του χάνει το ρολόι που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του. Η ταινία με τους πιο δυνατούς κινηματογραφικούς χαρακτήρες σε όλο το φεστιβάλ, είναι βουλγαρο-ελληνική παραγωγή και είναι το δεύτερο μέρος της τριλογίας που ασχολείται με ιστορίες καθημερινών ανθρώπων. Το πρώτο μέρος ήταν "Το μάθημα" που έχει βραβευτεί για το σενάριό του. Το Glory θεωρώ ότι δεν υπολείπεται καθόλου σεναριακά, ίσα-ίσα παρουσιάζει μια πραγματικότητα πέρα για πέρα αληθινή. Αν το σενάριο είναι το μεγάλο ατού της ταινίας, οι δύο ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν, το απογειώνουν σε ένα κινηματογραφικό διαμάντι. 


*Ο τίτλος είναι στίχος παρμένος από την ποιητική συλλογή του Τίτου Πατρίκιου "Σε βρίσκει η ποίηση", Εκδ. Κίχλη